Zbiorniki na substancje stwarzające zagrożenie – aktualne oznaczenia!

Wdrożone 19 września 2015 roku rozporządzenie w sprawie sposobu oznakowania miejsc, rurociągów oraz pojemników i zbiorników służących do przechowywania lub zawierających substancje stwarzające zagrożenie lub mieszaniny stwarzające zagrożenie to do dziś wyznacznik prawidłowego znakowania tego typu miejsc. W rozporządzeniu określone zostały między innymi wzory znaków, jakie powinny znaleźć się ostrzegawczo w widocznych punktach w obrębie miejsc składowania tego rodzaju substancji, jak i warunki konieczne do spełnienia w przypadku chęci odstąpienia od oznakowania, o którym mowa w art. 21 ust. 2 ustawy z 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r., poz. 1203).

Znakowanie pojemników zgodnie z nowym rozporządzeniem

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 25 sierpnia 2015 r., którego założenia zaczęły obowiązywać właśnie 19 września tego samego roku określa precyzyjnie sposoby znakowania:

• pojemników i zbiorników służących do przechowywania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie,
• pojemników i zbiorników służących do pracy z tymi substancjami i mieszaninami,
• rurociągów zawierających substancje stwarzające lub mieszaniny zagrożenie lub służących do ich transportowania, oraz
• miejsc, w których są składowane znaczące ilości substancji lub mieszanin stwarzających zagrożenie.

Dodatkowo, w rozporządzeniu zostały opisane warunki konieczne do spełnienia w przypadku rezygnacji z oznaczeń określonych w rozporządzeniu, dotyczących pojemników i zbiorników służących do pracy z substancjami i mieszaninami określonymi jako stwarzające zagrożenie przez krótki czas oraz w momentach, gdy zawartość takiego pojemnika ulega częstym zmianom.

Zgodnie z nowym rozporządzeniem, wszystkie pojemniki i zbiorniki służące do przechowywania i pracy z substancjami lub mieszaninami określonymi jako stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub ze względu na swoje właściwości fizyczne oraz widoczne rurociągi zawierające lub służące do transportu takich substancji powinny być oznakowane piktogramami określającymi rodzaj zagrożenia zgodnie z załącznikiem V do rozporządzenia nr 1272/2008. W momencie odstąpienia od tychże piktogramów, konieczne jest zastosowanie alternatywnych środków bezpieczeństwa, w tym przede wszystkim szkoleń o zagrożeniach, oraz określenie szczegółowych procedur dotyczących używania pojemników i zbiorników, w przypadku których oznakowanie zostało zmienione.

Nowe znaki ostrzegawcze

Rozporządzenie, które weszło w życie we wrześniu 2015 roku dookreśla znaki ostrzegawcze, które mogą być stosowane jako alternatywa dla piktogramów określających rodzaj zagrożenia, wskazanych w załączniku V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008. Wprowadzone znaki ostrzegawcze mogą i powinny zostać uzupełnione dodatkowymi informacjami dotyczącymi nazwy substancji lub mieszaniny stwarzającej zagrożenie, jej wzoru chemicznego oraz specyficznych zagrożeń przez nią stwarzanych. Warto przy tym zaznaczyć jednak, że w przypadku braku odpowiednika danego piktogramu w załączniku do nowego rozporządzenia, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego piktogramu z załącznika V rozporządzenia nr 1272/2008.

Nowe znaki ostrzegawcze określone przez rozporządzenie z września 2015 roku zostały ujednolicone do trójkątnych znaków z czarnym piktogramem umieszczonym na żółtym tle i obramowanym czarnymi krawędziami, przy czym żółte pole nie może zajmować mniej niż 50% powierzchni znaku. Wśród ciekawszych pozycji znajdują się tu znaki ostrzegające przed substancjami i mieszaninami o właściwościach wybuchowych, substancjami i mieszaninami o właściwościach utleniających, substancjami i mieszaninami łatwopalnymi lub o wysokiej temperaturze (o ile nie został zastosowany odrębny znak ostrzegający o temperaturze), substancjami i mieszaninami toksycznymi, oraz substancjami i mieszaninami żrącymi. Dodatkowo wprowadzony został ogólny znak ostrzegawczy – ostrzeżenie o niebezpieczeństwie, którego stosowanie jest uzasadnione w celu oznakowania magazynu, w którym składowane są różnorodne substancje lub mieszaniny stwarzające zagrożenie.

Sposób rozmieszczenia znaków ostrzegawczych i piktogramów

Rozporządzenie określa nie tylko wzory piktogramów i znaków ostrzegawczych stosowne w miejscach występowania substancji lub mieszanin stwarzających zagrożenie, ale też sposób ich umieszczania w obrębie wspomnianych miejsc, zbiorników i rurociągów. Najważniejszą zasadą jest konieczność umieszczenia ich w widocznym miejscu, w sposób uniemożliwiający ich zniszczenie lub przemieszczenie. Znaki powinny znajdować się w pobliżu miejsca składowania substancji lub w miejscu wejścia na zagrożony teren, być umieszczone na linii wzroku, w najbliższym otoczeniu danego zagrożenia i w miejscach dobrze oświetlonych, łatwo dostępnych i wyraźnie widocznych. W przypadku rurociągów, oznakowanie powinno znajdować się na jego widocznej części, a szczególnie w pobliżu zaworów lub złącz, a więc ich najbardziej niebezpiecznych elementach. Magazyny, w których składowane są różne substancje niebezpieczne powinny być oznaczone ogólnym znakiem ostrzegawczym – ostrzeżenie o niebezpieczeństwie, określonym w nowym rozporządzeniu.